Palmowa teologia ze Śląska

          Przepis błyskawiczny na tradycyjną – z dziada pradziada – palmę dolnośląską. Bez burzy jaskrawych kolorów, wyplatania, wycinania…, bez traw, kwiatów, wstążek i (co by tu nie mówić) tandetnej bibuły… - rzec by można: lekcja ludowej, szykownej skromności.

Wcale nie przypadkowo tak już to w Polsce się zakorzeniło, że południowy jej zachód, w odróżnieniu od północnego wschodu z Kurpiami na czele, symbolikę palmy odnosi stricte do męki Chrystusa, radosne, barwne akcenty pozostawiając na czas Zmartwychwstania. …symbolika zaś owa odnosi się do wielu płaszczyzn, bo i do arytmetycznej, florystycznej, arboralnej, chromatycznej oraz przedmiotów martwych.

Symbolika arytmetyczna

W skład palmy winna wchodzić ściśle określona liczba  gatunków roślin:

Co najmniej pięć – jak pięć ran Chrystusa na krzyżu albo siedem - niczym siedem mieczów boleści przeszywających serce Maryi trwającej pod krzyżem.

Symbolika florystyczna i arboralna

Zalecane rośliny:

- krzew kolczasty (np. głóg) – nawiązujący do korony cierniowej Jezusa.

Ponadto głóg to symbol stałości, od najdawniejszych czasów wykorzystywany w literaturze jako metafora miłości potężniejszej niż grób i śmierć (choćby w historii o Tristanie i Izoldzie możemy przeczytać o głogu wyrastającym z grobu Tristana, którego gałęzie zanurzają się w mogiłę ukochanej na znak ich wiecznie żywej miłości).

Głóg (Crataegus L.)

- drzewo o czerwonych liściach, tudzież innych czerwonych akcentach (np. wierzba czerwona) – symbolizujące Krew Chrystusa.

Sama zaś wierzba oznacza tęsknotę, smutek, zmartwienie, żałobę, łzy, ale i łaskę Bożą. Uważana jest za drzewo   nagrobne, ale także symbol polskości: ,,Gdzie polem powiewa wierzbina, wiem, że się Polska kończy lub zaczyna.” (Kazimierz Laskowski).  

Wierzba czerwona (Salix purpurea)

- kokoczka (kłokoczka) – krzew mający charakteryzować koguta, który swoim pianiem przypominał św. Piotrowi, że zaparł się Jezusa.

Kłokoczka południowa (Staphylea pinnata L.)

- miesiącznica – tzw. judaszowe srebrniki, odnoszące się do zdrady Judasza (zasuszane jeszcze przed zimą).

Miesiącznica roczna (Lunaria annua) - tzw. judaszowe srebrniki

- bukszpan (gryszpan) – krzew, któremu symbolicznie przypisywane są nadzieja, zbawienie i nieśmiertelność.

Bukszpan (Buxus L.)

Symbolika chromatyczna

W palmie dominuje kolor nadziei – zielony, przeplatany czerwienią zapowiadającą mękę Chrystusową.

Symbolika przedmiotów martwych

Palma/bukiet powinna być związana rzemykiem (najlepiej tzw. hajką, pochodzącą z końskiego bicza), co miało w tradycji podkreślać, że w Wielkim Tygodniu, przez wzgląd na ogromny szacunek dla męczarni Jezusa, nigdy nie używało się bata, by nie wywoływać skojarzeń z biczowaniem naszego Pana.

Długość palmy to ok. 40-50 cm.

Marta Czech