poniedziałek, 4 czerwca 2012

Lewy czerwcowy


          …czyli o zakresie sterowalności TW Bolka, a ściślej - przysłowiowych zdań kilka odnośnie ,,tajemniczej” osoby Mieczysława Wachowskiego (szefa gabinetu Lecha Wałęsy), pochodzących z książki Jacka Kurskiego i Piotra Semki pt. ,,Lewy czerwcowy”.

Mieczysław Wachowski

,,Tak, to agent, ale cóż - trzeba go awansować.”
(Lech Wałęsa o Mieczysławie Wachowskim)

Fragmenty rozmowy z Jarosławem Kaczyńskim:

I co?
Wałęsa sprawę bagatelizował „ty się Mieciem nie przejmuj", „co ty o tym gównie ciągle?" (autentyczny cytat), a mimo to Wachowski pozostawał. Nie było sposobu i koniec. (…)

Wachowski skończył kurs SB?
Tak. Ukończył oficerski kurs Akademii Spraw Wewnętrznych w Świdrze pod Otwockiem. Kurs trwał od 21 stycznia do 2 sierpnia 1975 roku. Kierownikiem kursu był płk Tomasik, jego zastępcą ppłk Żochowski. Promocja oficerska z rąk ministra spraw wewnętrznych Kowalczyka. W składzie kursu była kompania MO i SB.
(…) Wałęsa przyznał mi rację, że jest to agent.

Że jest, czy że był?
Że jest.

Kiedy to nastąpiło?
W pierwszym dniu puczu w Moskwie 19 sierpnia 1991. Przychodzę do Wałęsy i mówię, że Wachowski to agent. Na to Wałęsa:
tak, to agent, ale cóż - trzeba go awansować.

Agent, ale czyj?
Wałęsa tego nie powiedział, ale jeżeli w dniu, w którym wraca zagrożenie starym sowieckim układem, pada stwierdzenie, iż trzeba go awansować - to można wnioskować, iż taki awans ma być sygnałem utrzymania dobrych stosunków ze Wschodem. Że taka obecność jest dla nich swoistą gwarancją i trudno, trzeba się na to zgodzić. Zaznaczam, że jest to tylko rekonstrukcja, bo w tej sprawie mamy zbyt mało danych. (…)

Tolerowanie Wachowskiego, tak?
Już od lat 1980-81! Trudno, by Wałęsa nie wiedział, z kim ma do czynienia. Nie musiał znać szczegółów, ale nie mógł mieć wątpliwości, jaką generalnie rolę pełnił Wachowski: oddelegowanego przy przewodniczącym „Solidarności" jako szofer agenta bezpieki. Dziś wiem, że ludzie z kręgu Gwiazdy ostrzegali wtedy Wałęsę, kim jest Wachowski, mimo to Wałęsa trzymał go nadal. Mało tego, zażyczył sobie Wachowskiego na początku internowania, gdy dano mu możliwość, by miał kogoś przy sobie.


Fragmenty rozmowy z Janem Parysem:

Jak Pan postrzegał Wachowskiego?
Powiedzmy, że wiedziałem od początku, iż Wachowski jest osobą mocno podejrzaną. Ma ogromny wpływ na decyzje Prezydenta i nikt nie wie w czyim działa interesie. Wachowski rządzi dziś Polską. To nienormalne, gdy osoba numer dwa w państwie nie ma oficjalnego życiorysu. Zupełnie horrendalne natomiast, gdy sekretarz stanu - a więc urzędnik średniego szczebla - próbuje ingerować w sprawy wojska, przekraczając swoje kompetencje. A Wachowski domagał się dostępu do danych wojskowych objętych ścisłą tajemnicą.

Czy przy spotkaniach Pana z Lechem Wałęsą obecny był Wachowski?
Tak. Obecność Wachowskiego była regułą. Nigdy nie mogłem rozmawiać sam na sam z Wałęsą.

Ani jednego spotkania w cztery oczy?
Ani jednego. W trakcie wszystkich rozmów z Wałęsą czułem się skrępowany obecnością Wachowskiego.

Nie mógł Pan temu zaradzić?
Zasygnalizowałem premierowi, iż nie mogę rozmawiać z Prezydentem w cztery oczy. Olszewski odrzekł, iż ma dokładnie taką samą sytuację.

Jak to się stało, że Wałęsa w grudniu zaakceptował Pana na szefa MON?
Otoczenie Prezydenta szukało kogoś wiarygodnego na Zachodzie. Kogoś, kto będzie symbolizował zmiany, ale tych zmian nie przeprowadzi. Oni zakładali, iż nie udźwignę ciężaru odpowiedzialności za strukturę tak obcą cywilowi. Myśleli, że raczej zostanę osaczony, wyzbędę się aspiracji, wykażę posłuszeństwo, a zmiany będą pozorne.

A czy Wałęsa widział w Panu przeciwnika?
Nie, ze strony Wałęsy nie było wrogości. Sądzę, że to jego otoczenie prowadziło kampanię dezinformacyjną. Rozmowy z Wałęsą wspominam miło.

Mimo obecności Wachowskiego?
Tak. Nawet gdy przychodził spięty, rozstawaliśmy się sympatycznie. Wałęsa mówił mi, bym dzwonił do niego, że zawsze mogę liczyć na szybki kontakt. By zepsuć relacje - trzeba było zablokować spotkania. I to właśnie zrobił Wachowski.

Coś tu nie gra. Z Wałęsą idylla, z Wachowskim i Milewskim ostra walka. Kto więc decydował w tej grze?
Oczekujecie Panowie jasnych odpowiedzi, a podział nie zawsze jest na czarne - białe. Długo sądziłem, że Lech Wałęsa ma jedynie osobliwe koncepcje polityczne, a nie że jest uwikłany w jakąś niepokojącą kombinację. Słyszałem oskarżenia wobec ludzi z jego otoczenia, nie miałem dowodów.

A nie miał Pan ochoty pójść do Belwederu i przemówić: Panie Prezydencie, niech Pan się z tego wyrwie, zbudujemy razem coś nowego?
Gdyby Wałęsa uczynił choć jeden gest, to miałby w Macierewiczu i we mnie ludzi, którzy wybroniliby go z każdej trudnej sytuacji, wyciągnęli z każdego uwikłania. Macierewicz był w Wałęsę wpatrzony i gotów był dla niego zrobić wszystko. Nie byłem związany osobiście z Wałęsą, ale z chwilą objęcia stanowiska chciałem pracować z nim absolutnie lojalnie. Dla dobra Polski wyciągnąłbym Wałęsę z każdej trudnej sytuacji, powtarzam - gdybym zauważył najmniejszy sygnał z jego strony.


Kazimierz Świtoń:

Ja rozumiem, że sprawa ujawniania agentów służby bezpieczeństwa jest niewygodna, bo minister Parys ujawnił spisek przeciwko państwu w Kancelarii Prezydenta. Tak. W Kancelarii Prezydenta działa mafia na rzecz odbudowy struktur dawnego systemu od czasu, kiedy Kancelarią kieruje Wachowski Tego faktu ukrywać nie wolno.


,,Lewy czerwcowy" - książka Jacka Kurskiego i Piotra Semki z 1993 roku, będąca podstawą do stworzenia wersji filmowej pt. ,,Nocna zmiana”:

,,Nocna zmiana” – film dokumentalny z 1994 roku, poświęcony kulisom odwołania rządu Jana Olszewskiego w czerwcu 1992 roku, zrealizowany przez Jacka Kurskiego i Michała Balcerzaka:


Marta Czech